تپه علی کش و پیشینه کشاورزی در ایلام

استان ایلام در غرب ایران با پیشینه 11 هزار سال تمدن  مهد كشاورزی جهان است. ایلام و منطقه تاریخی تپه علی کش اولین محل كاشت غلات در جهان هستند.در گذشته ایلام به سرزمینی که از ولایات خوزستان ، لرستان،ایلام(کنونی)و کوه های بختیاری ترکیب یافته بود اطلاق می‌شد. حدود این سرزمین از طرف غرب به دجله، از طرف شرق قسمتی از پارس، از سمت شمال راهی که ازبابل به همدان و کرمانشاه می‌رفت و از سمت جنوب به خلیج فارس تا بوشهر  منتهی می‌شد.

استان ایلام دارای تپه های مهم و باستانی زیادی است.این تپه ها شامل علی کش، سبز، موسیان، فرخ آباد، چغا سفید و بیات تپه هستند.استان ایلام و منطقه تاریخی تپه علی كش به عنوان اولین محل كاشت غلات در جهان شناخته می شوند. ایلام از قدیمی ترین مناطق جهان در زمینه شكل گیری تمدن بوده و آثار به جا مانده از مناطق تاریخی این موضوع را تایید می كند.

 تپه علی کش و پیشینه کشاورزی

معروفترین این تپه ها علی کش است .که در سال1961 میلادی توسط فرانک هول و جیمزنیلی مورد بررسی و کاوش قرار گرفت. ساکنان علی کش به عنوان اولین کشاورزان پیش از تاریخ شناخته شده اند .چرا که موفق شدند در هزاره هفتم پیش از میلاد 2 نوع محصول گندم و جو را کشت کنند. همچنین علی کش یکی از نخستین مکان های بود که برخی حیوانات در آن اهلی شده بودند.9 هزار سال پیش در این منطقه برای نخستین بار در جهان اهلی سازی دانه های گیاهی آغاز شد و بشر در منطقه ‘تپه علی كش’ شهرستان دهلران به كشاورزی پرداخت.

روند گسترش كشاورزی و اسقرار بشر در دهلران

روند گسترش كشاورزی و اسقرار بشر در دهلران به سه دسته تقسیم می شود .كه نخستین مورد گروه كشاورزان دیم، دومین گروه كشاورزان آبی و گروه سوم گروه دامداران بودند . این سه گروه در طول تاریخ مكمل یكدیگر بوده و با هم پیوند كاملی داشته كه بعدها بر اثر وقوع تحولات آب وهوایی و دیگر مسائل، این منطقه شاهد افزایش، كاهش یا فقدان گروه‌های انسانی بوده است.

رودخانه‌های منطقه دهلران در دوران باستانی نشان دهنده استفاده از كانال‌ها و شیوه‌های پیشرفته انسانی است .در صورتی كه در دیگر مناطق جهان چنین چیزی وجود نداشته است.

منطقه تپه سفید با فاصله 200 الی 300 ساله پس از علی‌کش تاسیس شده است که برای اولین بار و توسط ساکنین منطقه محصولاتی همچون گندم شش‌پر، پنبه و کتان کشت شده است که به دنبال تاسیس این منطقه مسکونی تپه سبز نیز احداث شده است.

بیشتر مناطق ایران در حوزه خشك و نیمه خشك قرار دارد .اما ایلام با بارندگی 450 میلی متری در سال از استعداد و توانمندی بالایی برای تولید محصولات كشاورزی برخوردار است.که با استفاده از این قابلیت می توان به رشد و توسعه کشاورزی و همچنین اقتصاد در استان ایلام و کشور دست پبدا کرد.