یکی از معمول ترین روش های آبیاری سطحی روش مرسوم به جویچه یا فارو (Furrow Irrigation) می باشد. ممکن است ابتدا زمین را به صورت ردیفی کشت کرده و سپس بین ردیف های کاشت اقدام به درآوردن جویچه نمود و یا آن که از همان ابتدا با دستگاه های مخصوص جویچه هایی را در زمین احداث کرده و بذر یا نشاء کاری روی پشته ها صورت گیرد. روش آبیاری جویچه ای را می توان برای انواع گیاهان ردیفی، خاک های مختلف و شیوه زراعی متنوع بکار برد. در این مقاله به طرز آبیاری جویچه ها در این سیستم می پردازیم.
نحوه آبیاری جویچه ها
در آبیاری جویچه ای جریان آب هر جویچه از طریق کانال واقع در مزرعه و به وسیله سیفون یا لوله تامین می شود. با توجه به دبی کانال می توان چند شیار را به طور همزمان آبیاری کرد. مقدار جریان نیز بایستی به قدر کافی زیاد باشد تا جریان آب به سرعت در فارو پیشروی کند. بدین ترتیب آبیاری به طور یکنواخت صورت می گیرد. همیشه مقداری آب نیز بر اثر نفوذ عمقی هدر خواهد رفت. اما اگر میزان جریان مناسب مورد استفاده قرار گیرد این مقدار به حداقل می رسد. شکل زیر استفاده از روش آبیاری ردیفی در باغ ها را نشان می دهد در سه حالت اول می بینید که با رشد درخت تعداد جویچه ها افزایش می یابد ولی در حالت آخر مشاهده می شود که استفاده از جویچه زیگزاگی باعث توزیع بهتر آب می شود.
رواناب می تواند مشکلی جدی باشد. در بسیاری از مزارع این موضوع به خوبی درک نشده است و زهکش وجود ندارد. این کار موجب جمع شدن آب و در نتیجه صدمه دیدن گیاهان حساس می شود.
کشاورزان به چند طریق می توانند از ایجاد رواناب و هدر رفتن آب بکاهند:
- رها کردن آب و ایجاد حالت ماندابی در انتهای شیار و سپس برگرداندن آب به طرف شیارهای مجاور. پس از 24 ساعت آن مقدار آبی که جذب خاک نشده است بایستی زهکشی شود تا به گیاهان صدمه وارد نشود.
- کاهش مقدار جریان و افزایش زمان تماس آب یا خاک. این روش معمولا در مورد خاک های رسی اعمال می شود. در این گونه خاک ها آب کمی در اثر نفوذ در عمق هدر می رود، حتی آن جا که آب در نصف زمان تماس به انتهای مزرعه می رسد.
- کم کردن مقدار جریان پس از رسیدن آب به انتهای جویچه (Cut Back). در هر مرحله آبیاری معمولا مقدار جریان یک یا دو بار کم می شود.
خطاهای رایج در آبیاری جویچه ای
- آماده سازی ناقص زمین: شیب نامنظم و وجود مناطق پست در یک مزرعه می توانند مانع از حرکت یکنواخت آب شوند و در نتیجه آب به خوبی روی زمین توزیع نمی شود. با کمی تغییر روی سطح زمین و هموار کردن آن می تواند راندمان آبیاری را افزایش داد. تمام این خطاها را می توان با شیب بندی دقیق زمین بر طرف کرد.
- جویچه های ساخته شده در خاک های رسی: معمولا در خاک های رسی آب به کندی در زمین نفوذ می کند و گاهی آب کافی جذب خاک نمی شود. در زمین های شیب دار آب به سرعت به پایین شیار می رسد و در نتیجه در قسمت بالای جویچه آب کمی جذب خاک می شود و پیامد آن رشد نامطلوب بوته در این قسمت هاست. با استفاده از مقدار جریان کم یا شیب بندی ملایم تر زمین می تواند این مشکل را بر طرف کرد. با انجام این اقدامات آب آهسته تر پیشروی می کند و در قسمت بالای مزرعه آب بیشتری جذب خاک می شود.
- یکدست نبودن نوع خاک در جویچه ها: بر اثر یکدست نبودن نوع خاک آب به طور یکنواخت توزیع نمی شود. تنها راه حل برای این مشکل تعویض خاک و یکدست کردن آن است که عملا مشکل و یا غیر ممکن است.
- مسدود کردن انتهای جویچه ها: با این کار در انتهای جویچه آب کافی جذب خاک می شود. زیرا در این قسمت زمین به شکل استخر در می آید، اما کمی بالاتر از انتهای جویچه باز هم مشکل نفوذ کم آب باقی می ماند. این قسمت را غالبا منطقه خشک می نامند و از روی رشد ناقص گیاهان این ناحیه می توان به موقعیت چنین مکانی پی برد.
ما در مجموعه رسان آب به شما در شناخت بهتر و تهیه لوله و اتصالات کشاورزی کمک خواهیم کرد.
شما میتوانید برای خرید لوله های خرطومی و اتصالات کشاورزی
وتحویل در شهر خودتان به سایت رسان آب مراجعه بفرمائیدوخریدی
راحت و مطمئن را تجربه بفرمائید.
رسان آب
لوله واتصالات کشاورزی وصنعتی
مشاوره: 09001051369